Introductie Estrofem

Estradiol is een vrouwelijk geslachtshormoon, namelijk een oestrogeenhormoon. Het wordt voornamelijk in de eierstokken aangemaakt. Het speelt een belangrijke rol bij de vruchtbaarheidscyclus. Bovendien houden oestrogeenhormonen de botten stevig.

Artsen schrijven dit middel voor bij overgangsklachten, botontkalking, hoofdpijn, migraine, vertraagde puberteit en bepaalde vormen van kanker.

Handelsinformatie

Estradiol is sinds 1928 internationaal op de markt. Tabletten met estradiol zijn op recept verkrijgbaar onder de merknamen Cetura, Estrofem, Progynova en Zumenon en en als het merkloze Estradiol.

Estradiol tabletten worden ook gebruikt in combinatie met andere werkzame stoffen, namelijk gecombineerd met

• drospirenon onder de merknaam Angeliq
• dydrogesteron onder de merknaam Femoston
• norethisteron onder de merknamen Activelle, Kliogest, Trisequens
• diënogest onder de merknaam Qlaira
• nomegestrol onder de merknaam Zoely

Estradiol is ook verkrijgbaar in pleisters (estradiol pleisters), implantatietablet onder de huid (Meno-implant), vaginaal tablet (Vagifem) en neusspray (Aerodiol). Deze tekst gaat uitsluitend over de tabletten met alleen estradiol.

Hoe moet ik Estrofem gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?
U mag het medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u een vast tijdstip kiezen, bijvoorbeeld 's ochtends bij het ontbijt, dan vergeet u minder snel een dosis.

• Overgangsklachten, botontkalking: gebruik de tabletten volgens het door uw arts voorgeschreven doseerschema. Zie ook de rubriek Werking en toepassingen onder 'Overgangsklachten'.
• Migraine en hoofdpijn: gebruik de tabletten alleen tijdens de menstruatie.
• Starten van de puberteit: meestal start de arts met dit middel vanaf de leeftijd van ongeveer 12 jaar.

Hoe lang?

• Overgangsklachten: gebruik dit medicijn bij voorkeur niet langer dan een of 2 jaar. Probeer na een half jaar te stoppen om na te gaan of uw klachten over zijn. Als de klachten terugkeren, kunt u in overleg met uw arts de behandeling weer voortzetten.
• Botontkalking: gebruik dit medicijn bij voorkeur niet langer dan 1 of 2 jaar. In verband met het verhoogde risico op borst- en baarmoederkanker zijn medicijnen van het bisfosfonaat-type meer geschikt voor toepassing langer dan 1 tot 2 jaar.
• Hoofdpijn of migraine tijdens de menstruatie: u gebruikt deze tabletten alleen tijdens de stopweek van de anticonceptiepil, of als u geen anticonceptiepil gebruikt: tijdens de menstruatie.
• Starten van de puberteit: meestal gebruikt u dit medicijn gedurende uw hele leven.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Zelden

• Misselijkheid, hoofdpijn en pijnlijke of gespannen borsten. Deze klachten horen na enige tijd vanzelf over te gaan. Zo niet, neem dan contact op met uw arts en apotheker. Het kan zijn dat u minder sterke tabletten moet gebruiken.
• Doorbraakbloedingen ('spotting') of meer of minder vaginale afscheiding dan normaal. Deze klachten horen na enige tijd vanzelf over te gaan. Als u last blijft houden, raadpleeg dan uw arts.
• Vasthouden van vocht (dikke enkels en voeten). U merkt dit ook aan een toename van uw lichaamsgewicht. Hierdoor kan uw bloeddruk iets stijgen. Gebruik van minder sterke tabletten kan deze bijwerking meestal voorkomen. Het is zelden zo ernstig dat u met dit medicijn moet stoppen.
• Buikpijn, diarree en een opgeblazen gevoel
• Stemmingsveranderingen, nervositeit, depressiviteit en minder zin in vrijen.

Zeer zelden

• Migraine en duizeligheid.
• Huidafwijkingen, zoals bruine vlekken op de huid, droge huid, acne of huidirritatie onder invloed van zonlicht. Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dat aan huiduitslag, jeuk of galbulten. Dit kan zich ook uiten in 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Als dit ontstaat, moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan. U mag dit soort middelen in de toekomst dan niet meer gebruiken. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of een ander oestrogeenhormoon niet opnieuw krijgt.
• Als u endometriose heeft, kunt u hier meer last van krijgen. Bij endometriose groeit het slijmvlies dat normaal de binnenkant van de baarmoeder bekleedt op plaatsen buiten de baarmoeder. Neem contact op met uw arts als u meer of langduriger endometrioseklachten heeft, zoals buikpijn en menstruatiepijn. Mogelijk kan uw arts een ander middel toevoegen.
• Trombose, waarbij een bloedstolseltje een bloedvat kan afsluiten. Dat gebeurt meestal in een been, soms komt het bloedstolsel in de longen terecht. U kunt trombose herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been, zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed. Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst.
• Beroerte (herseninfarct). Heeft u eerder een beroerte gehad? U heeft dan meer kans op trombose of het opnieuw krijgen van een beroerte. Overleg met uw arts of u dit medicijn mag gebruiken.
• Verhoging van een bepaald soort vetten, triglyceriden, in het bloed. Als u al een te hoog vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren. Indien mogelijk, zal uw arts eventueel de dosering aanpassen of een ander medicijn of andere toedieningsvorm (bijvoorbeeld een pleister) aan u voorschrijven.

Zeer zelden, bij gebruik langer dan een half tot één jaar
De kans op onderstaande bijwerkingen is groter naarmate u dit medicijn langer gebruikt. Daarom is het belangrijk elk half jaar met uw arts te overleggen of het gebruik van dit medicijn nog nodig is. Als u stopt met het medicijn, daalt de kans op deze bijwerkingen weer.

• Borstkanker. Hoewel de kans klein is, is de kans ongeveer twee keer hoger dan bij vrouwen die geen hormonen gebruiken. Bij vrouwen die borstkanker hebben of hebben gehad, kan de tumor groeien of terugkomen door het gebruik van dit middel. U kunt dit middel daarom beter niet gebruiken. Overleg met uw arts over een mogelijk alternatief. Indien dit er niet is, kunt u bij sommige vormen van borstkanker, wanneer is aangetoond dat de tumor ongevoelig is voor hormonen, dit middel wel gebruiken.
• Baarmoederkanker, als deze tabletten zonder progestageenhormoon erbij worden gebruikt. Bij combinatie met progestageenhormoon is de kans op baarmoederkanker juist lager dan bij vrouwen die geen hormonen gebruiken. Bij vrouwen die baarmoederkanker hebben of hebben gehad, kan de tumor groeien of terugkomen door het gebruik van dit middel. U kunt dit middel daarom beter niet gebruiken. Overleg met uw arts over een mogelijk alternatief. Indien dit er niet is, kunt u in sommige gevallen dit middel wel gebruiken, in combinatie met een progestageenhormoon.
• Leveraandoeningen en galstenen. De galstenen zelf zijn vaak pijnloos, een enkele keer ontstaat er een galblaaskoliek. U merkt dit aan hevige pijnaanvallen in de bovenbuik. Waarschuw dan een arts. Een leveraandoening merkt u aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.
• Dementie bij vrouwen ouder dan 65 jaar.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van een van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Estrofem wisselwerkingen met andere medicijnen?

Dit middel kan wisselwerkingen hebben met andere medicijnen.

Het medicijn waarmee de belangrijkste wisselwerking optreedt, is het volgende. In de tekst hieronder staat alleen de werkzame stof van dit medicijn, dus niet de merknaam. Of uw medicijn die werkzame stof bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

• Tamoxifen (een anti-oestrogeen) en anastrozol, exemestaan en letrozol (aromatase-remmers) die gebruikt worden bij bepaalde vormen van borstkanker. Deze middelen en astradiol kunnen elkaars werking tegengaan. Overleg met uw arts.

Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Als ik Estrofem gebruik, mag ik dan...

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

U gebruikt dit medicijn 1 keer per dag: duurt het nog meer dan 12 uur voor u de volgende tablet normaal inneemt? Neem de vergeten tablet dan alsnog in.
Duurt het nog minder dan 12 uur? Sla de vergeten tablet dan over.

Kan ik zomaar stoppen met Estrofem?

Gebruikt u dit middel voor het starten van de puberteit? U heeft dit medicijn meestal gedurende uw hele leven nodig. Stop alleen in overleg met uw arts.

Gebruikt u dit middel voor de overige toepassingen? U kunt met dit medicijn stoppen wanneer u wilt. Als u stopt, kunnen de klachten terugkeren. In dat geval kunt u in overleg met uw arts de behandeling weer een half jaar voortzetten.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.