Introductie Risedronaat Natrium

Risedroninezuur behoort tot de bisfosfonaten. Bisfosfonaten remmen de botafbraak en versterken de botten.

Artsen schrijven het voor bij botontkalking en de ziekte van Paget. Ze schrijven het soms voor bij kinderen met osteogenesis imperfecta (brozebottenziekte).

Handelsinformatie

Risedroninezuur is sinds 1998 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknamen Actonel, Actonel Wekelijks en als het merkloze Natriumrisedronaat in tabletten.

Risedroninezuur is ook op de markt in een combinatieverpakking met calciumcarbonaat onder de merknaam Actokit.

Hoe moet ik Risedronaat Natrium gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
Neem de tablet in met een vol glas kraanwater, terwijl u rechtop staat of zit. Slik de tablet zonder kauwen door.

Blijf na inname nog een half uur rechtop zitten, staan of lopen. Zo voorkomt u dat de tablet aan de wand van de slokdarm blijft kleven en daardoor de slokdarm irriteert. U voorkomt hiermee eventuele slokdarmirritatie. Ga in elk geval nooit liggen als u net een tablet heeft ingenomen, maar blijf een half uur na inname rechtop.

Wanneer?
Neem de tablet 's ochtends in, direct na het opstaan, voor het ontbijt. Na een half uur kunt u ontbijten.

De tablet werkt niet als u hem samen met eten of drinken inneemt. Het wordt in combinatie met voedsel zeer slecht opgenomen. Op een volkomen lege maag komt er binnen een half uur na inname voldoende van in uw bloed. Een volkomen lege maag heeft u als u 6 uur niet gegeten heeft.

Is het voor u niet mogelijk de tablet 's ochtends voor het ontbijt in te nemen? Dan kunt u het eventueel overdag innemen, maar alleen als u daarvoor én daarna minimaal 2 uur niet eet of drinkt.

Dit medicijn kan elke dag of elke week worden gebruikt. Dit hangt af van de reden waarvoor u het gebruikt en welke sterkte uw arts voorschrijft. Gebruikt u dit medicijn eens per week, doe dat dan op een vaste dag in de week.
Als u het iedere dag slikt, kies dan een vast tijdstip. U heeft dan minder kans dat u de tablet vergeet in te nemen.

Hoelang?
Hoelang u het moet gebruiken hangt af van de reden waarvoor u het krijgt.

• Bij botontkalking. Uw arts zal elke 5 jaar bepalen of het nog zinvol is de behandeling voort te zetten. Risedroninezuur wordt meestal niet langer dan 10 jaar gebruikt.
• Om de bijwerking van corticosteroïden tegen te gaan. U moet dit medicijn meestal net zolang als het corticosteroïd gebruiken. Maar een bisfosfonaat, zoals risedroninezuur, wordt meestal niet langer dan 10 jaar gebruikt.
• Bij de ziekte van Paget. De behandeling duurt meestal twee maanden. Als het nodig is wordt deze behandeling na ten minste twee maanden herhaald.
• Bij osteogenesis imperfecta. Het is nog niet duidelijk hoe lang behandeling met dit medicijn nodig is.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Zelden

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, opgezette buik, verstopping, diarree, winderigheid, misselijkheid of braken. Dit komt vooral voor aan het begin van de behandeling en bij de hogere doseringen van 1 maal per week, 2 keer per maand of bij de behandeling van de ziekte van Paget. Heeft u hier veel last van, raadpleeg dan uw arts.
• Hoofdpijn. Heeft u hier veel last van, raadpleeg dan uw arts.
• Pijn in botten, spieren en gewrichten. Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.

Zeer zelden (deze bijwerkingen komen vaker voor bij de hoge dosering vanaf 30 mg per dag, zoals bij de ziekte van Paget)

• Griepachtige verschijnselen en koorts. Dit komt zeer zelden voor gedurende de eerste dagen dat u dit medicijn gebruikt. Raadpleeg uw arts als het na een paar dagen niet overgaat of als de klachten zeer ernstig zijn.
• Geïrriteerde slokdarm. Dit kunt u voorkomen door het medicijn in te nemen met een vol glas kraanwater (géén melk!), terwijl u rechtop staat of zit. Blijf hierna nog een half uur rechtop. Zo voorkomt u dat de tablet aan de wand van de slokdarm blijft kleven. Krijgt u pijn achter het borstbeen, raadpleeg dan uw arts. Dit kan er op duiden dat uw slokdarm is aangetast. Als u een slikstoornis heeft of een aandoening aan de slokdarm, overleg dan met uw arts voor u dit medicijn gaat gebruiken.
• Oogontsteking. Raadpleeg uw arts als u minder goed gaat zien, bij oogpijn of een rood oog. Bij een hoge dosering kunnen ook andere oogklachten voorkomen, zoals droge ogen, lui oog of beschadiging van het hoornvlies.
  Raadpleeg uw arts als u wazig of slecht gaat zien.
• Aanhoudende pijn in de kaak door beschadiging van het kaakgewricht. Verzorg uw gebit goed en laat uw gebit regelmatig door uw tandarts controleren. De klachten kunnen ontstaan of verergeren na een tandheelkundige ingreep in de mond, zoals het trekken van tanden en kiezen. Overleg met uw arts als een tandheelkundige ingreep noodzakelijk lijkt tijdens de behandeling met risedroninezuur.
• Oorpijn, oorontsteking of loopoor. Als u hier last van heeft raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een beschadiging van het botweefsel van het oor. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn langdurig gebruikt.
• Pijn in uw liesstreek, dijbeen of heup. Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een botbreuk van het dijbeen, meestal is dit geen volledige botbreuk, maar een scheurtje in het bot. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn meerdere jaren gebruikt.
• Leveraandoeningen. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.
• Te weinig calcium (kalk) in het bloed. Dit kunt u merken aan braken, trillende handen, benauwdheid, hartkloppingen, spierkrampen en gevoelige handen, voeten, lippen en tong. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts.
• Duizeligheid, spierzwakte en pijn op de borst. Deze bijwerkingen zijn alleen voorgekomen bij een dosering van 30 mg of meer per dag.
• Bronchitis, benauwdheid, en voorhoofdsholteontsteking. Raadpleeg uw arts als u hier last van krijgt. Deze bijwerkingen zijn alleen voorgekomen bij een dosering van 30 mg of meer per dag.
• Gewichtsverlies, oorsuizen, oedeem (te merken aan opgezwollen enkels en voeten).
• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk, galbulten en rode vlekken. Heeft u hier last van, neem dan contact op met uw arts.
  In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan verschijnselen zoals blaren op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen, koorts, opgezwollen mond, tong, keel of gezicht, ademhalingsproblemen, flauwvallen of jeukende bloeduitstortingen (paarse vlekken) in de huid. Stop bij een of meer van deze verschijnselen het gebruik en raadpleeg meteen een arts of Eerste-Hulpdienst.
  Als u overgevoelig blijkt te zijn, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor risedroninezuur. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Risedronaat Natrium wisselwerkingen met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Maagzuurbinders en andere medicijnen met calcium (kalk), magnesium of aluminium. Dit zijn Antagel, Rennies, Regla pH en vele andere medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn. Deze medicijnen verminderen de opname van risedroninezuur in het lichaam. Indien deze medicijnen echt nodig zijn: neem de maagzuurbinder ten minste 2 uur na risedroninezuur in.
  Didanosine-drank (tegen hiv-infectie) bevat ook een maagzuurbinder. Neem ook hierbij de drank ten minste 2 uur na risedroninezuur in.
• IJzerbevattende medicijnen mét vertraagde afgifte (te herkennen aan 'MGA' of 'retard'), zoals ferrosulfaat. IJzer vermindert de opname van risedroninezuur in het lichaam. Dit effect houdt de hele dag aan.
  U mag op de dag dat u risedroninezuur inneemt geen ijzerbevattend medicijn met vertraagde afgifte gebruiken.
  Gebruikt u risedroninezuur eens in de week of eens in de maand? Overleg dan met uw arts of u op die dagen het ijzerbevattende middel met vertraagde afgifte kunt overslaan.
  Gebruikt u risedroninezuur dagelijks? Overleg dan met uw arts of een ijzerbevattend medicijn zónder vertraagde afgifte voor u mogelijk is.
  Een ijzerbevattend medicijn zóndervertraagde afgifte, zoals ferrofumaraat en ferrogluconaat kunt u veilig gebruiken. Neem hierbij het medicijn met ijzer ten minste 2 uur na risedroninezuur.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Als ik Risedronaat Natrium gebruik, mag ik dan...

autorijden?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de maag. Het kan de bijwerkingen op maag en slokdarm versterken. U kunt daardoor eerder last krijgen van uw maag. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate uit. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt.

alles eten?
Voedingsmiddelen met calcium (kalk) of ijzer belemmeren de opname van risedroninezuur in het lichaam. Omdat in veel voedingsmiddelen calcium of ijzer zit, mag u vanaf 6 uur vóór tot een half uur ná inname van de tablet niets eten of drinken. Als u in deze periode dorst heeft, kunt u wel gewoon kraanwater drinken. Calcium zit namelijk niet alleen in melk, maar ook in mineraalwater en vruchtensap.

Het is echter heel belangrijk op de andere tijden van de dag juist wel veel kalkrijke voedingsmiddelen, zoals melk, te gebruiken.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

• Gebruikt u de tablet 1 keer per dag? Als u nog niet heeft ontbeten, kunt u de tablet alsnog innemen. Let er ook dan op dat u een half uur na inname niets eet of drinkt.
  Heeft u wel al ontbeten en duurt het bovendien nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in, minstens 2 uur nadat u iets heeft gegeten. Nadat u de tablet heeft ingenomen mag u vervolgens nog 2 uur niets eten of drinken.
  Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Gebruikt u de tablet 1 keer in de week?
  Neem de vergeten tablet de volgende ochtend in. Neem de volgende tablet weer op de normale dag in de week erna waarop u altijd de tablet neemt. Neem nooit 2 tabletten op een dag in.
• Gebruikt u de tabletten op 2 opeenvolgende dagen per maand?
  Bent u de eerste tablet vergeten? Neem die dan de volgende ochtend in. Neem de tweede tablet de dag erna. Neem nooit 2 tabletten op 1 dag of 3 tabletten in 1 week in.
  Bent u de tweede tablet vergeten en duurt het nog langer dan 7 dagen voordat u de nieuwe maanddosis moet nemen? Neem de tweede tablet dan de volgende ochtend in, ook al zitten er dan een of meer dagen tussen de eerste en de tweede tablet. Neem de volgende 2 tabletten weer op de normale dagen in de maand waarop u altijd de tabletten neemt.
  Duurt het minder dan 7 dagen voor u de volgende maanddosis moet nemen? Sla de vergeten dosis dan over. Neem nooit 3 tabletten in 1 week in.

Kan ik zomaar stoppen met Risedronaat Natrium?

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen. Als u stopt, neemt de kans op botbreuken echter toe. Stop daarom alleen op advies van uw arts.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.