Introductie Mesalazine

Mesalazine behoort tot de 5-ASA-medicijnen. Deze medicijnen werken ontstekingsremmend op de darmwand.

Artsen schrijven mesalazine voor bij de chronische darmontsteking colitis ulcerosa, zoals proctitis ulcerosa.

Handelsinformatie

Mesalazine is sinds 1985 internationaal op de markt. Een andere naam voor mesalazine is 5-amino-salicylzuur of 5-ASA.
Het is op recept verkrijgbaar in klysma's, zetpillen, schuim voor gebruik in de anus, korrels (granulaat) en tabletten.

Het is op de markt onder de merknamen Asacol, Pentasa, Salofalk en Mezavant en als het merkloze Mesalazine.

Mesalazine wordt ook gebruikt in combinatie met een andere werkzame stof als het merkloze Beclomethason/Mesalazine FNA.

Hoe moet ik Mesalazine gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

Tabletten of granulaat (korrels)

• De tablet of het granulaat doorslikken met een half glas water. Slik ze heel door, dus zonder te kauwen. Zo blijft de beschermende laag intact. Deze beschermende laag mag pas in de darmen oplossen, zodat de werkzame stof daar vrijkomt en niet al in de maag.
• De Pentasa-korrels kunt u ook vooraf op wat voedsel strooien, zoals yoghurt.
• Pentasa-tabletten kunt u vooraf in een paar minuten in een glas of lepel water of andere drank uiteen laten vallen. Let er wel op dat u alle 'korreltjes' die zo ontstaan inneemt en dat u er niet op kauwt. Dit kan NIET met de andere merken tabletten! U mag ook de tablet op de breukstreep doormidden breken. De beide helften moet u heel doorslikken met een beetje water.

Zetpillen

• Zorg ervoor dat uw endeldarm leeg is voordat u de zetpil inbrengt. Dus ga vooraf naar het toilet.
• Breng de zetpil in de anus. Het maakt daarbij niet zoveel uit of u de zetpil met de punt naar voren of met de stompe kant naar voren inbrengt. Als u zetpil met een beetje water bevochtigt, kunt u hem wat makkelijker inbrengen.
• Als u de zetpil binnen tien minuten verliest, omdat u naar het toilet moet, kunt u een nieuwe inbrengen.

Klysma

• Laat de klysma voor u hem toedient op lichaamstemperatuur komen, bijvoorbeeld in een lauwwarm waterbadje.
• Zorg ervoor dat uw endeldarm leeg is voordat u de klysma inbrengt. Dus ga vooraf naar het toilet.
• Ga op de linkerzij liggen, omdat in deze houding de vloeistof goed doordringt in de darmen. Houd uw onderste been gestrekt en het bovenste gebogen.
• Schud de klysma goed. Breng de tuit van het klysma voorzichtig in de anus.
• Knijp de fles zo veel mogelijk leeg en trek deze weer uit de anus. Houd de fles ingedrukt als u hem terugtrekt. Hiermee voorkomt u dat de vloeistof weer terugvloeit in de fles. Er blijft altijd een beetje vloeistof achter in de verpakking. Dit is normaal, de ingebrachte hoeveelheid is voldoende voor de werking.
• Rol op uw buik en blijf ongeveer vijf minuten zo liggen om te voorkomen dat de vloeistof er weer uit komt.
• Houd er rekening mee dat wanneer u een beetje vloeistof knoeit, of als de vloeistof wegloopt, dit medicijn bruine vlekken veroorzaakt in linnengoed. Deze vlekken zijn er niet meer uit te wassen. U kunt dit voorkomen door bijvoorbeeld op een absorberend matje te gaan liggen.

Wanneer?

• Tabletten of granulaat: om maagklachten te voorkomen kunt u de tabletten of korrels het beste tijdens of direct na de maaltijd innemen.
• Zetpillen: breng de zetpillen verdeeld over de dag in. Probeer in elk geval een zetpil voor de nacht in te brengen. Hij kan dan lang in de darm blijven en op die manier langer doorwerken.
• Klysma: dien de klysma's verdeeld over de dag toe. Probeer in elk geval een klysma 's avonds toe te dienen. Het medicijn kan dan de hele nacht in de darm blijven en op die manier lang doorwerken. Om een nieuwe opleving te voorkomen schrijft de arts wel eens voor om het medicijn om de twee tot drie dagen te gebruiken.

Hoe lang?
Als u dit medicijn gebruikt om aanvallen van de darmontsteking te voorkomen, duurt de behandeling meestal 3 tot 6 maanden.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Regelmatig

• Klysma en zetpillen: prikkelend gevoel in de anus.

Soms

• Hoofdpijn. Raadpleeg uw arts als u hier last van blijft houden.

Zelden

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, gebrek aan eetlust, diarree, winderigheid, misselijkheid en braken. Zeer zelden kunt u last krijgen van zuurbranden. Bij tabletten of granulaat heeft u hier minder last van als u ze inneemt tijdens of net na een maaltijd. Door de dosering langzaam te verhogen is de kans op deze bijwerkingen ook kleiner. In zeldzame gevallen kan er ernstige diarree optreden of kunnen bestaande diarreeklachten verergeren. Als deze klachten gepaard gaan met kramp, plotselinge buikpijn, bloederige diarree en soms koorts, hoofdpijn en huiduitslag kan sprake zijn van een ernstige overgevoeligheid. Neem dan direct contact op met uw arts. U mag mesalazine en soortgelijke medicijnen dan niet meer gebruiken.
• Huiduitslag, rode huid en galbulten. Raadpleeg in dat geval uw arts. Mogelijk is er sprake van een allergische reactie op het medicijn. De kans daarop is groter als u ook een van de volgende bijwerkingen heeft: jeuk, benauwdheid, gewrichtspijn, een pijnlijke tong of koorts Dan moet u met dit medicijn stoppen. Blijkt u allergisch, geef dat dan door aan de apotheker. Het apotheekteam kan er op letten dat u het medicijn of soortgelijke medicijnen niet opnieuw krijgt. Kreeg u ooit eerder een allergische reactie van een medicijn uit de groep salicylaten, zoals acetylsalicylzuur, mesalazine, olsalazine en sulfasalazine? Begin dan niet direct met dit medicijn maar raadpleeg eerst uw arts of apotheker. Het kan zijn dat u wegens overgevoeligheid een ander medicijn moet gebruiken. In zeldzame gevallen ontstaat een vorm van ernstige allergie, te merken aan koorts, benauwdheid, blaren op de huid of een gezwollen gezicht en keel. Neem dan onmiddellijk contact op met een arts.
• Gevoel van zwakte en minder gevoel in de handen en voeten. Raadpleeg uw arts als u hier last van blijft houden.

Zeer zelden

• Tijdelijke onvruchtbaarheid bij mannen door een tekort aan zaadcellen. Dit herstelt zich binnen twee tot drie maanden na stoppen met de behandeling.
• Duizeligheid, trillen, vermoeidheid en slaperigheid. Raadpleeg uw arts als u hier last van blijft houden.
• Hartkloppingen, een heel enkele keer ontsteking van de hartspier of het hartzakje. Neem bij hartklachten of benauwdheid contact op met uw arts.
• Haaruitval en acne. Als u stopt met dit medicijn gaan deze klachten weer over.
• Stemmingsveranderingen, zoals neerslachtigheid, irritatie en nervositeit kunnen ontstaan of verergeren. Neem bij deze bijwerkingen contact op met uw arts of apotheker.
• Beschadiging van de nieren die blijvend kan zijn. De kans op deze bijwerking is hoger na langdurig gebruik. Als u dit medicijn langere tijd gebruikt zal uw arts daarom de werking van de nieren regelmatig controleren.
• Ontsteking van de alvleesklier (pancreas) of van de lever en tekorten aan bepaalde bloedcellen. Waarschuw uw arts bij een of meer van de volgende verschijnselen: plotselinge hevige pijn in bovenbuik, geelzucht, onverklaarbare blauwe plekken, extreme vermoeidheid, keelpijn met koorts en blaren in de keel of neusbloedingen. Om deze klachten te voorkomen zal uw arts regelmatig uw bloed controleren.
• Keelpijn, oorpijn en oorsuizen. Raadpleeg uw arts als u hier te veel last van heeft.
• Dit middel kan de huid gevoeliger maken voor UV-licht (zon, zonnebank, UV-lamp). Blootstelling aan zonlicht, zelfs voor korte perioden, kan huiduitslag, jeuk, roodheid en andere verkleuring van de huid of ernstige verbranding door de zon geven. Begint u net met dit geneesmiddel? Blijf dan uit direct zonlicht, met name tussen 10.00 en 15.00 uur, draag beschermende kleding, waaronder hoed en zonnebril, smeer een zonnebrandmiddel op een met sun-block van minimaal factor 15, gebruik lippenbalsem met minstens factor 15, ga niet onder de zonnebank.
  Als u een ernstige reactie op de zon krijgt, staak dan meteen het gebruik en neem contact op met uw arts. U moet dan zo snel mogelijk overstappen op een ander middel.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Mesalazine wisselwerkingen met andere medicijnen?

Van dit medicijn zijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Als ik Mesalazine gebruik, mag ik dan...

autorijden en alcohol drinken?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alles eten?
U kunt alles eten wat uw darmen verdragen.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

Tabletten of granulaat

• Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt? Neem de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla hem dan over.
• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt? Neem de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla hem dan over.
• Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 2 uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt? Neem de vergeten dosis dan alsnog. Duurt het nog minder dan 2 uur? Sla hem dan over.
• Als u dit medicijn 4 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 1 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 1 uur? Sla hem dan over.

Zetpillen of klysma

• Als u dit middel alleen 's avonds gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Breng de vergeten dosis dan alsnog in. Probeer wel een paar uur na het inbrengen te blijven liggen, zodat het medicijn lang genoeg in de darm kan blijven om te werken. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal gebruikt? Breng de vergeten dosis dan alsnog in. Probeer een paar uur na het inbrengen te blijven liggen, zodat het medicijn lang genoeg in de darm kan blijven om te werken. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Kan ik zomaar stoppen met Mesalazine?

Heeft u dit medicijn gedurende langere tijd gebruikt, dan kunt u meestal in één keer stoppen. De klachten kunnen dan wel terugkomen.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.