Introductie Risedronaat Natrium

Risedroninezuur behoort tot de bisfosfonaten. Bisfosfonaten remmen de botafbraak en versterken de botten. Calciumcarbonaat bevat calcium (kalk). Dit is belangrijk voor de opbouw en stevigheid van botten en gebit.

Artsen schrijven deze combinatie voor bij botontkalking.

Handelsinformatie

Risedroninezuur is sinds 1998 internationaal op de markt en calciumcarbonaat al tientallen jaren. De combinatie is op recept verkrijgbaar in tabletten onder de merknaam Actokit en als het merkloze Risedroninezuur/Calciumcarbonaat.

Risedroninezuur is, ook op recept, verkrijgbaar onder de merknaam Actonel en als het merkloze Risedroninezuur. Calciumcarbonaat is, zonder recept, ook los verkrijgbaar.

Hoe moet ik Risedronaat Natrium gebruiken?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?
Een doordrukstrip bevat 1 tablet risedroninezuur en 6 tabletten calcium. Neem op de eerste dag de risedroninezuur in (dag 1). Neem op de overige 6 dagen de calcium in (dag 2-7). Herhaal deze volgorde elke week. Neem risedroninezuur dus elke week op dezelfde dag in. Kies een dag die voor u het prettigst is.

• Dag 1: risedroninezuur
  Neem risedroninezuur in met een vol glas kraanwater, terwijl u rechtop staat of zit. Slik de tablet zonder kauwen door.
  Blijf na inname nog een half uur rechtop zitten, staan of lopen. Zo voorkomt u dat de tablet aan de wand van de slokdarm blijft kleven en daardoor de slokdarm irriteert. Ga in elk geval nooit liggen als u net een tablet heeft ingenomen, maar blijf een half uur na inname rechtop.
• Dag 2-7: calcium
  Neem de calciumtablet heel in met een half glas water.

Wanneer?

• Dag 1: risedroninezuur
  Neem risedroninezuur 's ochtends in, direct na het opstaan, voor het ontbijt. Na een half uur kunt u ontbijten.
  De tablet werkt niet als u hem samen met eten of drinken inneemt. Het wordt in combinatie met voedsel zeer slecht opgenomen. Op een volkomen lege maag komt er binnen een half uur na inname voldoende van in uw bloed. Een volkomen lege maag heeft u als u 6 uur niet gegeten heeft.
  Is het voor u niet mogelijk de tablet 's ochtends voor het ontbijt in te nemen? Dan kunt u het eventueel overdag innemen, maar alleen als u daarvoor én daarna minimaal 2 uur niet eet of drinkt.
• Dag 2-7: calcium
  De tabletten met calcium kunt u op elk moment van de dag innemen, dus eventueel ook op een volle maag of met voedsel.

Hoe lang?
Hoe lang u het moet gebruiken hangt af van de reden waarvoor u het krijgt.
Uw arts zal elke 5 jaar bepalen of het nog zinvol is de behandeling voort te zetten. Bisfosfonaten, zoals risedroninezuur, worden meestal niet langer dan 10 jaar gebruikt.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Bijwerkingen van de tabletten risedroninezuur

Zelden

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, opgezette buik, verstopping, diarree, winderigheid, misselijkheid of braken. Dit komt vooral voor aan het begin van de behandeling. Heeft u hier veel last van, raadpleeg dan uw arts.
• Hoofdpijn. Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.
• Pijn in botten, spieren en gewrichten. Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.

Zeer zelden

• Griepachtige verschijnselen en koorts. Dit komt zeer zelden voor gedurende de eerste dagen dat u dit medicijn gebruikt. Raadpleeg uw arts als het na een paar dagen niet overgaat of als de klachten zeer ernstig zijn.
• Geïrriteerde slokdarm. Dit kunt u voorkomen door het medicijn in te nemen met een vol glas kraanwater (géén melk!), terwijl u rechtop staat of zit. Blijf hierna nog een half uur rechtop. Zo voorkomt u dat de tablet aan de wand van de slokdarm blijft kleven. Krijgt u pijn achter het borstbeen, raadpleeg dan uw arts. Dit kan er op duiden dat uw slokdarm is aangetast. Als u een slikstoornis heeft of een aandoening aan de slokdarm, overleg dan met uw arts voor u dit medicijn gaat gebruiken.
• Oogontsteking. Raadpleeg uw arts als u minder goed gaat zien, bij oogpijn of een rood oog. Bij een hoge dosering kunnen ook andere oogklachten voorkomen, zoals droge ogen, lui oog of beschadiging van het hoornvlies.
  Raadpleeg uw arts als u wazig of slecht gaat zien.
• Aanhoudende pijn in de kaak, door beschadiging van het kaakgewricht. Verzorg uw gebit goed en laat uw gebit regelmatig door uw tandarts controleren. De klachten kunnen ontstaan of verergeren na een tandheelkundige ingreep in de mond, zoals het trekken van tanden en kiezen. Overleg met uw arts als een tandheelkundige ingreep noodzakelijk lijkt tijdens de behandeling met risedroninezuur.
• Oorpijn, oorontsteking of loopoor. Als u hier last van heeft raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een beschadiging van het botweefsel van het oor. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn langdurig gebruikt.
• Pijn in uw liesstreek, dijbeen of heup. Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een botbreuk van het dijbeen, meestal is dit geen volledige botbreuk, maar een scheurtje in het bot. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn meerdere jaren gebruikt.
• Leveraandoeningen. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.
• Te weinig calcium (kalk) in het bloed. Dit kunt u merken aan braken, trillende handen, benauwdheid, hartkloppingen, spierkrampen en gevoelige handen, voeten, lippen en tong. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. De kans op deze bijwerking is erg klein, omdat u ook calcium gebruikt.
• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk, galbulten en rode vlekken. Heeft u hier last van, neem dan contact op met uw arts.
  In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan verschijnselen zoals blaren op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen, koorts, opgezwollen mond, tong, keel of gezicht, ademhalingsproblemen, flauwvallen en jeukende bloeduitstortingen (paarse vlekken) in de huid. Stop bij een of meer van deze verschijnselen met het gebruik en raadpleeg meteen een arts of Eerste-Hulpdienst.
  Als u overgevoelig blijkt te zijn, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor risedroninezuur. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Bijwerkingen van de tabletten met calciumcarbonaat (kalk)

Zeer zelden

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, winderigheid, diarree en buikpijn.
• Verstopping. Gebruik dit medicijn daarom niet als u langdurig last heeft van verstopping.
• Nierstenen met calcium. Raadpleeg uw arts als u ooit nierstenen heeft gehad. U heeft hier dan meer kans op. U vermindert deze kans als u extra veel drinkt, vooral bij het opstaan, bij slapengaan en tijdens de hoofdmaaltijden.
• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk. Gebruik dit medicijn dan niet meer.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Risedronaat Natrium wisselwerkingen met andere medicijnen?

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• IJzerbevattende medicijnen mét vertraagde afgifte (te herkennen aan 'MGA' of 'retard), zoals ferrosulfaat. Calcium vermindert de opname van ijzer en ijzer vermindert de opname van risedroninezuur. Dit effect houdt de hele dag aan.
  U mag ijzer niet samen gebruiken met risedroninezuur/calcium. Overleg met uw arts of een ijzerbevattend medicijn zónder vertraagde afgifte voor u mogelijk is.
  Een ijzerbevattend medicijn zónder vertraagde afgifte, zoals ferrofumaraat en ferrogluconaat, kunt u veilig gebruiken.
  Op de dagen dat u calcium gebruikt: neem het medicijn met ijzer minimaal 2 uur vóór de calciumtablet of 4 uur erna.
  Op de dagen dat u risedroninezuur gebruikt: neem het medicijn met ijzer minimaal 2 uur ná risedroninezuur in.

De dagen dat u de calciumtabletten slikt

• Antibiotica van het tetracycline-type, zoals doxycycline, minocycline, tetracycline en demeclocycline. Neem deze antibiotica minstens 2 uur vóór of 4 uur na de tablet met calcium.
• Antibiotica van het chinolon-type, zoals ciprofloxacine, levofloxacine, moxifloxacine, norfloxacine, ofloxacine en pipemidinezuur. Overleg met uw arts of een ander antibioticum mogelijk is voor u of dat u de calcium een paar dagen kunt overslaan. Zo niet, neem de antibiotica dan minstens 4 uur vóór de calciumtablet.
• De schildklierhormonen levothyroxine en liothyronine. Neem deze medicijnen minimaal 2 uur vóór de calciumtablet of 4 uur erna.
• Eltrombopag, een medicijn dat de aanmaak van bloedplaatjes stimuleert. Neem eltrombopag minstens 2 uur vóór of 4 uur na de calciumtablet in.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

De dag dat u de risedroninezuurtablet slikt

• Maagzuurbinders en andere medicijnen met calcium (kalk), magnesium of aluminium. Dit zijn Antagel, Rennies, Regla PH en vele andere medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn. Deze medicijnen verminderen de opname van risedroninezuur in het lichaam. Indien deze medicijnen echt nodig zijn: neem de maagzuurbinder ten minste 2 uur ná risedroninezuur in.
  Didanosine drank (tegen hiv-infectie) bevat ook een maagzuurbinder. Neem deze drank ook ten minste 2 uur na risedroninezuur in.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Als ik Risedronaat Natrium gebruik, mag ik dan...

autorijden?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de maag. Het kan de bijwerkingen op maag en slokdarm versterken. U kunt daardoor eerder last krijgen van uw maag. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt.

alles eten?
Op de dag dat u risedroninezuur slikt: voedingsmiddelen met calcium (kalk) of ijzer belemmeren de opname van risedroninezuur in het lichaam. Omdat in veel voedingsmiddelen calcium of ijzer zit, mag u vanaf 6 uur vóór tot een half uur ná inname van de risedroninezuurtablet niets eten of drinken. Als u in deze periode dorst heeft, kunt u wel gewoon kraanwater drinken. Calcium zit namelijk niet alleen in melk, maar ook in mineraalwater en vruchtensap.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

• Heeft u risedroninezuur vergeten in te nemen? Heeft u al ontbeten? Neem de vergeten tablet dan alsnog in, minstens 2 uur nadat u iets heeft gegeten. Nadat u de tablet heeft ingenomen mag u vervolgens nog 2 uur niets eten of drinken. Ontdekt u de volgende dag dat u de risedroninezuur hebt vergeten in te nemen? Neem de vergeten tablet dan zo snel mogelijk in, minstens 2 uur nadat u iets heeft gegeten. Neem de calciumtablet minstens 2 uur daarna pas in. Start met een nieuwe strip op uw gebruikelijke startdag (dag 1).
• Hebt u calcium vergeten in te nemen? Neem de tablet in zodra u er aan denkt. Neem nooit 2 tabletten op 1 dag in. Start weer met een nieuwe strip op uw gebruikelijke startdag, met de risedroninezuur (dag 1). Neem de overgebleven calciumtabletten niet in.

Kan ik zomaar stoppen met Risedronaat Natrium?

U kunt op elk moment in één keer met het gebruik van dit medicijn stoppen. Als u stopt neemt de kans op botbreuken echter toe. Stop daarom alleen op advies van uw arts.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.