Introductie Sildenafil (als Citraat)

Sildenafil verwijdt bepaalde bloedvaten en bevordert de erectie.

Artsen schrijven het voor bij erectieproblemen en bij pulmonale arteriële hypertensie. Ook wordt het soms voorgeschreven bij het fenomeen van Raynaud.

Handelsinformatie

Sildenafil is sinds 1998 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknamen Viagra (voor erectieproblemen), Balcoga, Mysildecard en Granpidam (voor pulmonale arteriële hypertensie) en als het merkloze Sildenafil in tabletten, en onder de merknaam Revatio (voor pulmonale arteriële hypertensie) in tabletten, drank en injecties.

Hoe moet ik Sildenafil (als Citraat) gebruiken?

Hoe?

• Tabletten: innemen met een glas water.
• Drank: (alleen bij pulmonale arteriële hypertensie): schud de fles eerst 10 seconden lang goed. Meet dan de juiste hoeveelheid af met een doseerspuit of maatbeker en neem de dosering in. Spoel daarna de doseerspuit of maatbeker af met water.
• Injecties (alleen bij pulmonale arteriële hypertensie): deze worden toegediend onder medisch toezicht.

Wanneer?

• Erectiestoornis: neem de tablet ongeveer 1 uur vóór de seksuele activiteit in.
• Pulmonale arteriële hypertensie: bij driemaal per dag: verdeel de tijdstippen gelijkmatig over de dag. Dus voor het naar bed gaan, net na het opstaan en aan het eind van de middag.
• Fenomeen van Raynaud: bij twee keer per dag: verdeel de tijdstippen gelijkmatig over de dag. Dus 's ochtends en 's avonds.

Hoe lang?

• Erectiestoornis: gebruik het middel niet vaker dan één keer per dag, anders heeft u te veel kans op ernstige bijwerkingen. Als u dit middel gedurende meerdere jaren heeft gebruikt, kan het zijn dat het minder goed gaat werken en u een hogere dosis nodig heeft. Overleg hierover met uw arts.
• Pulmonale arteriële hypertensie: u kunt dit middel doorgebruiken tot het niet meer genoeg werkt of tot u last van bijwerkingen krijgt.
• Fenomeen van Raynaud: gebruik dit middel zolang u klachten heeft. Als u na drie maanden geen duidelijke verbetering van de klachten merkt, heeft doorgaan met de behandeling geen zin.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven. Er is hierbij een verschil of u dit middel af en toe gebruikt als erectiemiddel of continu tegen pulmonale arteriële hypertensie.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Soms

• Hoofdpijn en zelden blozen en opvliegers. Dit komt doordat ook in het hoofd de bloedvaten iets verwijden. Bij de hogere dosering komt dit vaker voor dan bij de lagere. Deze bijwerkingen gaan over als u gewend bent geraakt aan het middel.
• Maagdarmklachten, zoals diarree en zelden een verstoorde spijsvertering. Dit komt vooral voor bij de hogere dosering of bij de dosering die wordt gebruikt bij pulmonale arteriële hypertensie. Mogelijk helpt het de tablet met wat voedsel in te nemen. Bij gebruik tegen een erectiestoornis kan de werking door voedsel wel langer op zich laten wachten. In plaats van een half tot één uur kan het dan één tot twee uur duren.

Zelden

• Oogklachten, zoals wazig zien, een blauwgroene waas voor de ogen, dubbelzien, pijnlijke rode ogen, lichtovergevoeligheid, verlies van gezichtsveld. Dit gezichtsverlies kan blijvend zijn. Raadpleeg altijd uw arts als u merkt dat uw zicht verandert. Ook deze bijwerking komt vaker voor bij de hoge dosering. Als u een erfelijke aandoening aan het netvlies van uw ogen heeft, raadpleeg dan voor gebruik uw arts.
• Rugpijn en spierpijn. Vooral als u het dagelijks of in hoge doseringen gebruikt, zoals bij pulmonale arteriële hypertensie.
• Duizeligheid, door daling van de bloeddruk.
• Verstopte neus en zeer zelden een bloedneus.

Zelden, bij langdurig gebruik

• Tintelingen, en een branderig of verminderd gevoel op de huid.
• Griepachtige verschijnselen.

Zeer zelden

• Langdurige en soms pijnlijke erectie. Waarschuw uw arts als de erectie langer dan vier uur duurt. Er bestaat dan een kleine kans op beschadiging van de zwellichamen in de penis.
• Hartkloppingen.
• Pijn in de ledematen.
• Vermoeidheid en prikkelbaarheid.
• Droge mond. Hierdoor kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren als u dit middel gedurende verschillende weken gebruikt.
• Een sikkelcelcrisis bij mensen met sikkelcelziekte. Sikkelcelziekte is een aangeboren afwijking van de rode bloedcellen. Bij een sikkelcelcrisis verslechtert de ziekte plotseling. U merkt dit aan hevige pijn en zwelling rond botten en gewrichten, buikpijn, pijn op de borst en kortademigheid. Als u dit merkt, neem dan direct contact op met uw arts.
• Overgevoeligheid voor dit middel. Dit merkt u aan huiduitslag en jeuk. Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. In ernstige gevallen ontstaat er koorts of een ernstige huidafwijking. Stop dan met het gebruik en raadpleeg uw arts. In beide gevallen mag u dit middel niet meer gebruiken. Geef aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit middel. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het middel niet opnieuw krijgt.

Zeer zelden, van belang bij gebruik als erectiemiddel

• Hartkramp, hartinfarct of beroerte. Dit is enkele keren voorgekomen bij mannen ouder dan zestig jaar, die leden aan hart- en vaatziekten, diabetes of hoge bloeddruk. Bespreek vóór gebruik met uw arts of uw lichaam de inspanning van de seksuele activiteit aankan. Krijgt u tijdens de seksuele activiteit last van pijn op de borst: waarschuw onmiddellijk een arts. Neem in dit geval geen middel tegen hartkramp in, zoals een pufje uit een spuitbusje of een tabletje voor onder de tong. Dit kan juist een averechts effect hebben. Als u het laatste halfjaar een hartinfarct of beroerte heeft doorgemaakt, mag u dit middel niet gebruiken.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Heeft Sildenafil (als Citraat) wisselwerkingen met andere medicijnen?

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Bloedvatverwijders met nitraat, zoals nitroglycerine, isosorbidemononitraat, isosorbidedinitraat en nicorandil. Als u deze medicijnen tegelijkertijd met sildenafil gebruikt kunt u plotselinge en lang aanhoudende lage bloeddruk krijgen. Let op: zogenaamde 'poppers', soms gebruikt bij seksuele activiteit, bevatten eveneens nitraten. Neem bij pijn op de borst contact op met uw arts.
  • Gebruikt u sildenafil voor erectiestoornis? Neem deze medicijnen ten minste 24 uur voor of na sildenafil.
  • Gebruikt u sildenafil voor een andere aandoeningen, zoals pulmonale hypertensie (verhoogde bloeddruk in de longen)? Overleg met uw arts. Mogelijk schrijft hij een ander medicijn voor.
• Bosentan, een ander middel tegen pulmonale arteriële hypertensie. Sildenafil kan de werking en bijwerkingen van bosentan versterken. Soms krijgt u deze middelen bewust in combinatie om de werking tegen pulmonale arteriële hypertensie te versterken. Als u sildenafil gebruikt tegen erectiestoornissen, zorg dan wel dat uw longarts op de hoogte is.
• De medicijnen tegen een vergrote prostaat alfusozine, doxazosine en terazosine. Als u deze middelen gebruikt, kan uw bloeddruk tijdelijk extra dalen als u sildenafil neemt. U merkt dit aan duizeligheid. Dit gaat vanzelf weer voorbij. Ga niet plotseling staan als u duizelig bent.
• Het maagmiddel cimetidine, de antibiotica ciprofloxacine, claritromycine en erytromycine en de antischimmelmiddelen itraconazol, ketoconazol en voriconazol. De hoeveelheid sildenafil in het bloed kan door deze middelen stijgen. Hierdoor zijn de bijwerkingen sterker. Overleg met uw arts. Bij pulmonale arteriële hypertensie zal de arts de dosering misschien moeten aanpassen. Gebruik bij erectiestoornissen niet meer dan 25 mg sildenafil per 24 uur als u één van deze middelen gebruikt.
• Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Als ik Sildenafil (als Citraat) gebruik, mag ik dan...

autorijden?
Dit middel kan duizeligheid en wazig zien veroorzaken. Neem geen deel aan het verkeer als u hier last van krijgt.

alcohol drinken?
Alcohol vermindert het vermogen om een erectie te krijgen. U kunt daarom beter geen alcohol drinken in combinatie met dit geneesmiddel.

Bovendien verwijdt alcohol de bloedvaten, net als dit middel. U kunt daardoor wat last krijgen van duizeligheid. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate uit. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt. In het algemeen is enkele keren per week een glas wijn geen probleem.

alles eten?
Voedsel kan de werking ongeveer een uur vertragen. Dit is vooral voor vetrijk voedsel het geval. U kunt hiermee rekening houden.

Wat moet ik doen als ik een dosis vergeten ben?

Pulmonale arteriële hypertensie en fenomeen van Raynaud

• Als u dit middel één keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan acht uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan acht uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel twee keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan vier uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan vier uur? Sla de vergeten dosis dan over.
• Als u dit middel drie keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan twee uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan twee uur? Sla de vergeten dosis dan over.

Kan ik zomaar stoppen met Sildenafil (als Citraat)?

Als u dit middel regelmatig gebruikt bij erectiestoornissen, dan kunt u er zonder meer mee stoppen.

Gebruikt u dit middel dagelijks tegen pulmonale arteriële hypertensie? Overleg dan met uw arts. Mogelijk is het in uw geval beter de dosering af te bouwen, zodat de klachten niet in één keer te heftig terugkomen.

Gebruikt u dit middel tegen het fenomeen van Raynaud? U kunt dan op elk moment in één keer stoppen met het gebruik van dit middel. Stop echter alleen als uw arts dat adviseert.

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. De officieel geregistreerde gegevens van dit medicijn bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen vindt u op: www.cbg-meb.nl . Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.